Srebrenica: Tržišno zasnovan oporavak

Dame i gospodo,

U toku jutra ćete čuti prezentacije koje će naglasiti ključne konkurentske prednosti koje područje Srebrenice može ponuditi potencijalnim investitorima, a u toku popodneva održat će se sastanci između potencijalnih investitora i potencijalnih partnera iz privatnog sektora i domaćih organa vlasti i međunarodnih agencija. Želimo da olakšamo, podržimo i promoviramo ovaj proces angažmana tako da počne dovoditi do investicija i novih radnih mjesta u srednjeročnom i dugoročnom periodu. 

Prezentacije ovog jutra će baciti svjetlo na značajne i do sada neiskorištene ekonomske potencijale područja Srebrenice. To je neophodan prvi korak. Nakon što se mogućnosti za investicije utvrde, one se mogu publikovati i izvan Srebrenice i izvan Bosne i Hercegovine.  

Dozvolite da naglasim kako niko ne pokušava da predstavi nešto dobrim ako to nije, niti nastoji negativne okolnosti prikazati pozitivnim. Cilj današnje konferencije je utvrditi i publicirati stvarne konkurentske ekonomske prednosti područja Srebrenice u smislu lokacije, raspoloživosti radne snage, prirodnih resursa i infrastrukture – i to će biti urađeno na rigorozan i  transparentan način. Naš širi cilj je pretvoriti ove komparativne prednosti u nova radna mjesta u Srebrenici; to se može uraditi samo na osnovu tačnih informacija.

Komercijalni kriteriji

Današnje diskusije će se zasnivati na komercijalnim kriterijima. Srebrenica je drugačija; ono što se desilo tamo prije dvanaest godina bilo je užasno i za opštinu, i za zemlju i za svijet. Ali ta činjenica ne umanjuje prevashodnu potrebu primjene politike tržišno zasnovanog ekonomskog razvoja. U stvari, ta činjenica jača urgentnost provedbe takve politike. Oživljavanje Srebrenice nakon užasa 1995. godine moralna je obaveza, i to je važan način pokazivanja poštovanja za one koji su ubijeni i pokazivanja solidarnosti sa njihovim najmilijim. Ali vraćanje Srebrenice u život će uspjeti jedino ako primjenimo lekcije tržišno zasnovanog održivog razvoja koje su naučene na drugim mjestima.

Prije tri sedmice, kao što je većini vas poznato, trojica premijera, zajedno sa gradonačelnikom Brčkog, potpisali su Platformu za akciju, kojom se obavezuju da će sarađivati po pitanju širokog niza ekonomskih inicijativa. Oni su to uradili jer su – kako navode u preambuli – shvatili da se hitne ekonomske reforme ne mogu staviti na čekanje dok se ne riješe veće političke nesuglasice; oni također shvataju da privlačenje investicija, stvaranje novih radnih mjesta i unapređenje životnog standarda predstavlja njihov najvažniji izazov. Oni su naglasili da su opredjeljeni da ekonomski rast postane ključni cilj njihovih vlada.

Bez obzira na političke teškoće, u privredi BiH nastoji se održati impresivna stopa rasta u 2007. i 2008. godini, a osnovni ekonomski elementi i dalje ukazuju na povoljnu klimu za investicije. Nije pretjerivanje ako se kaže da će investitori koji sada uđu na bh. tržište vjerovatno biti u prilici da profitiraju od rasta mogućnosti za godinu ili dvije.

Aktivno učešće najviših predstavnika državnih i entitetskih vlasti u današnjoj konferenciji pokazatelj je jake političke volje da se osigura više ulaganja u Srebrenicu. Takvo opredjeljenje pomoći će da se građanima te opštine kao i stanovnicima cijele sjeveroistočne Bosne donesu ekonomske prednosti.

Vjerujem da današnja konferencija pokazuje koji bi se model za privlačenje investicija i otvaranje novih radnih mjesta mogao primijeniti i u drugim mjestima. Brojne opštine su još uvijek ozbiljno hendikepirane zato što nemaju pristupa osnovnim razvojnim instrumentima – ili pak zato što ne posjeduju potrebnu ekspertizu da te instrumente efikasno upotrijebe. Brošura koja je pripremljena za današnju konferenciju daje jasnu sliku o privredi Srebrenice – njenim slabostima kao i njenim jakim stranama, mogućnostima za investiranje i konkurentnim prednostima; također, u brošuri se na jednom mjestu nalaze informacije koje su potrebne investitorima – o iskustvima firmi koje su već pokrenule posao u ovoj opštini, kao i podacima za kontakt sa državnim i entitetskim tijelima i opštinskim organima sa kojima investitori mogu ili moraju komunicirati. To je pristup koji bi trebale usvojiti opštine u cijeloj Bosni i Hercegovini.

Opštinsko osoblje trebalo bi biti u stanju da vam da pozitivne odgovore na sljedeća pitanja – ima li neko u vašoj opštini čiji je zadatak da komunicira sa domaćim ili stranim investitorima?

Ako se neki potencijalni investitor obrati opštini na engleskom, njemačkom, ruskom ili nekom drugom stranom jeziku, imate li nekoga ko sa njim može razgovarati na tom jeziku? Možete li navesti web stranicu na kojoj su navedene investicijske mogućnosti koje nudi vaša opština?

Činjenica je da neka opština može imati odlične mogućnosti za investiranje – ali ako investitori ne znaju za te mogućnosti i ako nisu u prilici jednostavnim putem saznati za njih, one ne mogu uroditi otvaranjem novih radnih mjesta.

Nadam se da će ova konferencija predstavljati efikasan nastavak napora koji su već uloženi u obnovu infrastrukture u Srebrenici i njenoj okolini, donijeti poboljšanja u poslovnom okruženju tog kraja i ubrzati ekonomski oporavak, te da će se model razvoja koji se uspješno primjeni na Srebrenici moći primjeniti i u drugim opštinama.

Hvala.