Vijeće je danas usvojilo zajedničke akcije kojim se imenuju novi specijalni predstavnici za afričku regiju Velikih jezera i Moldaviju i kojim se produžavaju mandati za šest specijalnih predstavnika- nekima od njih se mandati dopunjuju.
Zajedničikim akcijama su:
– imenovani:
Gospodin Roeland VAN DE GEER kao specijalni predstavnikEvropske unije za regiju Velika jezera u Africi od 01. marta 2007. godine do 29. februara 2008. godine (5246/07). Njegov prethodnik je gospodin Aldo Ajello. Gospodin Kálmán MIZSEI kao specijalni predstavnik Evropske unije u Moldaviji od 01. marta 2007. godine do 29. februara 2008. godine (5124/07). Njegov je prethodnik gospodin Adriaan Jacobovits de Szeged. Pogledati Izjave (S055/07 i S056/07) Visokog predstavnika Evropske unije Javiera SOLANE u kojima pozdravlja ova imenovanja.
– Produženi mandati za:
Specijalnog predstavnika u Sudanu, gospodina Pekka HAAVISTOA do 30. aprila 2007. godine i specijalnog predstavnika u Afganistanu, gospodina Francesca VENDRELLA do 29. februara 2008. godine (5125/07 i 5123/07);
– Produženi i dopunjeni mandati:
Specijalnog predstavnika Evropske unije u Centralnoj Aziji, gospodina Pierrea MORELA do 29. februara 2008. godine (5332/07). Njegov mandat je dopunjen dužnošću da vodi računa o razvoju bilateralne saradnje u pogledu energije sa značajnim proizvođačima i tranzitnim partnerima u Centralnoj Aziji.
Specijalnim predstavnicima za Južni Kavkaz, gospodinu Peteru SEMNEBYU (5128/07); za bliskoistočni mirovni proces, gospodinu Marcu OTTEU (5127/07) i u bivšoj jugoslovenskoj Republici Makedoniji, gospodin Erwan FOUÉRÉ (5126/07) do 29. februara 2008. godine. Dopune njihovih mandata se odnose uglavnom na doprinos provođenju politike Evropske unije o ljudskim pravima.
Historijat
Specijalni predstavnici Evropske unije
Glas i lice Evropske unije u ključnim područjima
Evropska unija trenutno ima devet specijalnih predstavnika (EUSR) u različitim regijama u svijetu. Specijalni predstavnici Evropske unije promoviraju politike i interese Evropske unije u problematičnim regijama i zemljama i daju aktivan doprinos naporima kako bi se učvrstio mir, stabilnost i vladavina prava.
Specijalni predstavnici Evropske unije pružaju podršku radu visokog predstavnika Solane u predmetnim regijama. Oni imaju značajnu ulogu u razvoju snažnije i djelotvornije zajedničke vanjske i sigurnosne politike Evropske unije (CFSP) i u naporima Evropske unije da postane aktivniji, dosljedniji i sposobniji akter. Specijalni predstavnici omogućavaju Evropskoj uniji aktivno političko prisustvo u ključnim zemljama i regijama, u kojima su oni u značajnoj mjeri «glas» i «lice» Evropske unije i njene politike.
Devet specijalnih predstavnika su trenutno raspoređeni u sljedećim područjima: Bliski Istok, Velika afrička jezera, Bivša jugoslovenska republika Makedonija, Bosna i Hercegovina, Afganistan, Južni Kavkaz, Moldavija, Centralna Azija i Sudan. Dodatno, EU predviđa imenovanje specijalnog predstavnika za Kosovo, kao dio post-statusnog aranžmana [1]. Neki specijalni predstavnici stalno borave u zemlji/regiji u kojoj djeluju, dok neki stalno putuju iz Brisela. Prvi specijalni predstavnici Evropske unije su bili Aldo Ajello, za afričku regiju Velikih jezera i Miguel Angel Moratinos, za blisko-istočni mirovni proces, imenovani tokom 1996. godine (tada kao specijalni izaslanici EU). Služba specijalnih predstavnika EU se značajno proširila od imenovanja Javiera Solane za visokog predstavnika za zajedničku vanjsku i sigurnosnu politiku.
Specijalnog predstavnika imenuje Vijeće pravnim aktom Zajedničke akcije, prema članu 18. Ugovora EU [2]. Suština mandata specijalnog predstavnika zavisi od političkog konteksta. Specijalni predstavnici su usmjereni na razvoj i provođenje politike EU u regiji. Ukoliko je potrebno, oni daju političku podršku operacijama u sklopu Evropske sigurnosne i odbrambene politike. Specijalni predstavnici obavljaju svoje dužnosti pod nadležnošću i radnim uputstvima visokog predstavnika. Finansiranje se vrši iz budžeta Evropske unije, i to iz stavke za provođenje zajedničke vanjske i sigurnosne politike. Države članice redovno daju svoj doprinos, na primjer, tako što sekondiraju članove osoblja specijalnih predstavnika.
Neki specijalni predstavnici imaju dvije funkcije, na primjer, specijalni predstavnik Evropske unije u Bosni i Hercegovini je istovremeno i visoki predstavnik za Bosnu i Hercegovinu prema sporazumima iz Pariza i Dejtona, a specijalni predstavnik Evropske unije za Bivšu jugoslovensku republiku Makedoniju je također i šef delegacije Evropske komisije u toj zemlji.
___________________
[1] – Tim Evropske unije je formiran u septembru 2006. godine da pomogne u pripremama za eventualnu međunarodnu civilnu misiju na Kosovu, uključujući i specijalnog predstavnika Evropske unije.
[2] – «Vijeće može, kad smatra neophodnim, imenovati specijalnog predstavnika u mandatu vezanom za određena pitanja politike.»
